Snapshot Nedir?
Snapshot (anlık görüntü), bir sanal makinenin (VM) o anda sahip olduğu durum, disk verileri ve konfigürasyon bilgilerinin tamamının yedeğini oluşturan bir sistemdir. Bu işlem, geleneksel yedekleme yöntemlerinden farklı olarak, hızlı ve etkili geri dönüş imkânı sağlar. Özellikle yapılandırma değişikliği, sistem güncellemeleri ya da yazılım kurulumları gibi kritik adımlardan önce alınan snapshot’lar, oluşabilecek olumsuzluklara karşı koruma sunar. Aynı zamanda bu yöntem, sistemin kararlılığını sürdürmek ve olası tehdit senaryolarına karşı önlem almak açısından sunucu güvenliği kapsamında da önemli bir adımdır.
Proxmox VE, açık kaynaklı bir sanallaştırma çözümü olarak QEMU/KVM sanal makinelerinde snapshot alma işlemini kolaylaştıran bir arayüz sağlar. Bununla birlikte, belirli zamanlarda otomatik snapshot alma özelliği sayesinde sistem yöneticilerinin iş yükü azalır ve süreklilik sağlanır. Uzaktan müdahale gerektiren durumlarda ise, AnyDesk gibi uzaktan erişim araçları kullanılarak snapshot işlemleri hızlı ve güvenli bir şekilde yönetilebilir.
Snapshot Alma İşlemi: Web Arayüzü Üzerinden
- Proxmox web arayüzüne giriş yapın.
- Sol panelden snapshot almak istediğiniz sanal makineyi seçin.
- Üst menüde yer alan “Snapshots” sekmesine geçin.
- Create butonuna tıklayın. Açılan pencerede snapshot’a bir isim verin ve isterseniz kısa bir açıklama ekleyin.
- “RAM dahil” seçeneğiyle birlikte sistemin bellekteki durumu da kaydedilir. Bu, canlı sistemlerde daha etkili olur ancak daha fazla disk alanı tüketebilir.
İşlem tamamlandığında, snapshot listesinde yeni kaydınız yer alacaktır. Herhangi bir sorun durumunda bu snapshot’a geri dönebilirsiniz.
Komut Satırı ile Snapshot Alma
SSH üzerinden de snapshot alabilirsiniz:
qm snapshot 101 snapshot-adi --description "Güncelleme öncesi yedek"Buradaki 101, VM ID’sidir. Kendi VM’nizin ID’sine göre bu değeri güncellemelisiniz.
Snapshot’ı listelemek için:
qm listsnapshot 101Snapshot’tan geri dönmek için:
qm rollback 101 snapshot-adiZamanlanmış Snapshot Görevleri Nasıl Oluşturulur?
Proxmox VE içerisinde doğrudan snapshot zamanlaması için bir GUI aracı olmasa da, bu işlemi cron görevleri aracılığıyla otomatik hale getirebiliriz.
Örnek bir cron görevi oluşturmak için:
sudo crontab -eÖrneğin her gece 03:00’te snapshot almak için:
0 3 * * * qm snapshot 101 nightly-snapshot --description "Otomatik gece yedeği"Snapshot sayısı kontrolsüz şekilde artmaması için bir “temizlik” komutu da yazılabilir:
qm delsnapshot 101 eski-snapshot-adiBu işlemleri bash script haline getirip cron’a tanıtmak daha düzenli bir çözüm sunar.
Snapshot Silme İşlemi
Web arayüzünde snapshot sekmesinden ilgili snapshot’ı seçip Remove butonuna tıklayabilirsiniz.
Komutla silmek için:
qm delsnapshot 101 snapshot-adiSıkça Sorulan Sorular (SSS)
Snapshot ile tam yedekleme arasında ne fark var?
Snapshot, sistemin anlık halini kısa sürede geri dönebilmek için kaydeder. Tam yedekleme ise daha kapsamlıdır, uzun vadeli saklanır ve farklı sunuculara da aktarılabilir. Snapshot’lar genellikle yerel ve geçici çözümler için idealdir.
Snapshot alırken VM’i kapatmak gerekir mi?
Hayır. Proxmox, canlı (online) snapshot desteği sunar. Ancak bu işlem sırasında performansta kısa süreli yavaşlamalar olabilir. Yine de üretim sistemlerinde bu etki genellikle fark edilemez düzeydedir.
Snapshot’lar ne kadar disk alanı kaplar?
Snapshot’lar yalnızca değişiklikleri sakladığı için başlangıçta fazla yer kaplamaz. Ancak sistemde zamanla çok fazla değişiklik yapılırsa, snapshot dosyaları ciddi boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle periyodik temizlik önerilir.
Zamanlanmış snapshot görevleri Proxmox panelinde görülebilir mi?
Hayır. Bu görevler sistemde cron aracılığıyla çalıştığı için Proxmox GUI’de görünmez. Takibini yapmak için script’lere log eklenebilir ya da syslog üzerinden izlenebilir.
Snapshot geri yükleme sırasında veri kaybı olur mu?
Geri yükleme işlemi, snapshot alındığı andan sonraki tüm değişiklikleri siler. Bu nedenle önemli veriler vars