Proxmox VE, Debian tabanlı güçlü mimarisiyle açık kaynak sanallaştırma çözümleri arasında öne çıkar. Sanal makineleri, konteynerleri ve kümeleri tek bir merkezi panel üzerinden yönetmenizi sağlar. Sistem yöneticileri için önemli işlemlerden biri de sanal makine disklerinin farklı bir depolama alanına taşınmasıdır.
Daha önceki yazılarımızda Proxmox ağ ve küme yapılandırmalarını inceledik. Bu kez odak noktamız, aynı ortamda sıkça ihtiyaç duyulan disk taşıma süreci olacak.
Ağ Yapılandırma
Bu işlem, özellikle Live Migration senaryolarında veri sürekliliğini korumak ve performansı dengelemek açısından kritik bir rol oynar. Bu yazıda, Proxmox ortamında bir VM diskini bir depolamadan diğerine ne zaman ve neden taşımanız gerektiğini, hangi yöntemleri kullanabileceğinizi ve dikkat etmeniz gereken teknik ayrıntıları adım adım anlatacağız.
Disk taşıma işlemi, sanal makinenin disk verilerini mevcut depolama alanından farklı bir ortama aktarma sürecidir. Bu yöntem, sistem performansını artırmak ve kaynak kullanımını optimize etmek için uygulanır.
Depolama Yükseltmesi
SSD, NVMe veya Ceph tabanlı sistemlere geçişte mevcut disklerin bu ortamlara taşınması performansta belirgin bir artış sağlar. Bu işlem, özellikle yüksek hız gerektiren sanal makinelerde fark yaratır.
Depolama Optimizasyonu
Disklerin farklı depolamalara aktarılması, I/O yükünü dengeleyerek sistemin kararlılığını artırır. Özellikle yoğun işlem trafiği bulunan sistemlerde bu dengeleme, uzun vadeli stabiliteyi sağlar.
Donanım ve Depolama Bakımı
Donanım arızası, kapasite düşüklüğü veya yavaşlama durumlarında disklerin geçici olarak başka ortama taşınması sistemi kesintisiz tutar. Böylece bakım süreçleri kullanıcılara yansımadan tamamlanabilir.
Yedekleme
Disk taşıma aynı zamanda güçlü bir yedekleme stratejisidir. Farklı depolamalara yapılan taşıma işlemi, veri bütünlüğünü koruyarak kurtarma işlemlerinin daha hızlı gerçekleşmesine olanak tanır.
Proxmox Ortamında Sanal Disk Nasıl Taşınır?
Proxmox VE 9 üzerinde bir sanal makine diskini başka bir depolamaya taşımak için iki seçenek mevcuttur: GUI ve CLI. Grafik arayüz yöntemi, işlemleri görsel olarak yönetmek isteyen kullanıcılar için kolaylık sağlar. CLI yöntemi ise teknik uzmanlara daha hızlı ve esnek bir kullanım imkânı sunar. Komut satırından qm move_disk komutu ile taşımayı doğrudan başlatmak mümkündür.
GUI Üzerinden Disk Taşıma
Proxmox VE’nin kullanıcı dostu arayüzü sayesinde sanal makine disklerinin taşınması hızlı ve zahmetsizdir.
Disk değişikliğine geçmeden önce sanal makinemizi kapatalım. Daha sonra şu yolu takip edelim:
VM → Donanım → Sabit Disk → Disk Eylemi → Depolamayı Taşı adımlarını uygulayalım.
Hedef Depolamayı ve Formatı Belirleyelim
Yeni depolama birimi dosya tabanlı çalışıyorsa, Proxmox bize üç farklı format sunar
- Raw Image (raw)
- QEMU Image (qcow2)
- VMware Image (vmdk)
Genellikle QCOW2 formatını seçelim, çünkü snapshot (anlık görüntü) desteği ve esnek yapısıyla yönetimi kolaylaştırır. Eğer Kaynağı Sil seçeneğini işaretlemezsek, eski disk yedek olarak korunur.
Diski Taşı butonuna tıklayalım ve taşıma işleminin tamamlanmasını bekleyelim.
İşlem tamamlandığında Donanım sekmesinden yeni disk konumunu kontrol edelim. Eski disk Kullanılmayan Disk olarak görünüyorsa, istersek manuel olarak silelim.
CLI Üzerinden Disk Taşıma
Komut satırı, işlemleri daha hızlı ve kontrollü şekilde yapmak isteyen sistem yöneticileri için idealdir. Şimdi adım adım ilerleyelim.
Depolama Alanlarını Görüntüleyelim
pvesm statusBu komut, sistemde tanımlı tüm depolama alanlarını listeler. Kaynak ve hedef depolama kimliklerini not edelim.
VM’i Durduralım
qm stop <VMID>Diskleri Görüntüleyelim
qm config <VMID>Bu komutun çıktısında örneğin şu satırı göreceğiz. scsi0: local-lvm:vm-118-disk-0
Bu, taşımak istediğimiz diski temsil eder.
Disk Taşıma Komutunu Çalıştıralım
qm move_disk <VMID> scsi0 nfs-storageBurada scsi0 taşınacak disk kimliği, nfs-storage ise hedef depolamadır.
VM’i Tekrar Başlatalım
qm start <VMID>Taşıma Sonucunu Doğrulayalım
qm config <VMID>Disk artık yeni depolama birimi altında görünüyorsa işlem başarıyla tamamlanmıştır.
Sanal Makine Taşımadan Önce Yedek Almak Neden Önemlidir?
Her ne kadar Proxmox disk taşıma işlemleri güvenilir şekilde çalışsa da, sistem hataları, donanım arızaları veya ağ problemleri her zaman potansiyel risk taşır. Bu nedenle taşıma işlemine başlamadan önce sanal makinenin tam bir yedeğini almak gerekir.
Proxmox’un yerleşik yedekleme sistemi temel düzeyde güvenlik sağlar, fakat kapsamlı koruma isteyen kullanıcılar Vinchin Backup & Recovery, Veeam veya PBS çözümlerini değerlendirebilir.
Sık Sorulan Sorular
Disk taşımadan önce snapshot almam gerekir mi?
Snapshot almak, taşıma sırasında oluşabilecek hatalarda geri dönmenizi sağlar. Ancak snapshot bulunan disklerde “move_disk” işlemi bazı depolama türlerinde desteklenmez.
Disk taşıdıktan sonra eski disk neden “Unused Disk” olarak görünüyor?
Bu, Proxmox’un orijinal disk dosyasını sistemde korumasından kaynaklanır. Taşıma işlemi başarıyla tamamlandıktan ve yeni disk doğrulandıktan sonra bu Unused Disk öğesini manuel olarak silebilirsiniz.
ZFS’den LVM’e disk taşıyabilir miyim?
ZFS ve LVM farklı dosya sistemi mantıklarıyla çalıştığı için taşıma işlemi sırasında diskin yeniden biçimlendirilmesi gerekir. Bu durumda Proxmox, otomatik olarak hedef depolama formatına uygun yeni bir sanal disk oluşturur ve verileri taşır.
qm move_disk komutu çalışırken “target storage does not support content type ‘images’” hatası alıyorum?
Bu hata, hedef depolamanın Disk Image içeriğini desteklemediğini gösterir. Datacenter → Storage altında hedef storage’ın Content alanında Disk image seçeneğinin etkin olduğundan emin olun. Aksi halde Proxmox, bu alana sanal disk yazamaz.